- - -

Պատուհանագոգին դրված ծաղկաման կար, որի մեջ հարյուրավոր տարիներ առաջ դեղնավուն ծաղիկ էր ապրում ու խնամվում տիրոջ կողմից, որ հիմա նստած սևեռուն հայացքով նայում էր այդ նույն պատուհանագոգին դրված ծաղկամանին, որտեղ այլևս իր ծաղիկը չկար` դեղնոտը չկար այլևս: Բայց չէ, որ ծաղկի չլինելը ամենևին էլ չէր խանգարում տիրոջն այն նույն հիացմունքով տարիներով գամվել փոշոտ ու ծվատված բազկաթոռին, որը հարյուրավոր տարիներ առաջ բավականին պերճաշուք ու այն դարի համար պատշաճ մի բան էր, ու նայել այն նույն ծաղկամանին` երևակայելով, թե ծաղիկը դեռ այնտեղ է ու դարձել է մի իսկական գեղեցկուհի, ինչպես տնկելու պահից ի վեր երազել էր տեսնել նրան: Ավաղ մի երեք հարյուր տարի առաջ էր, որ կանաչ պատերազմի ժամանակ թշնամին (Չեմ էլ հիշում նարնջագույններն էին հարձակվում, թե սպիտակները, ինչևէ դա այնքան էլ էական չէ) հարձակվեց այս կարմիրների փոքրիկ քաղաքի վրա ու մոխիր դարձրեց ամենը: Մի ամբողջ կարմիր քաղաքից մնացին կարմիր փլատակներ, որոնք առանց իրենց տերերի կորցրին իրենց գույնը: Այս ծաղիկն էլ պատերազմից առաջ սիրում ու սիրվում էր տիրոջ` կարմիրի կողմից` չնայած, որ դեղնոտ էր (Դեղնոտները, դե գիտեք, որ խանդոտ ու քմահա են: Զաճրմանալի էր այս երկուսի մտերմությունը, չտեսնված սեր էր):  Այդ ժամանակներում ծաղիկը ուներ արդեն իր հստակ գույնն ու նուրբ հմայքը, որ սիրել էր տալիս իրեն, տերն էլ ամբողջ իր կարմիր էությամբ ու կարմրոտ  կարմրությամբ պաշտում էր ծաղկին: Ամեն կարմիր առավոտ աչքերը բացում էր միայն նրա համար, որ ևս մեկ անգամ տեսնի իր դեղնագույն դեղնավորին: Գիտեր հստակ, որ եթե դեղնավորը չլիներ, ոչինչ այլևս չէր ստիպի իրեն բացել աչքերը: Այդ գիշեր լուսինը, ինչպես ամեն գիշեր շոյում էր ծաղկի թերթիկներն ու էլ ավելի վառ դեղին երանգ հաղորդում դեղնոտին: Կարմիրը ինչպես ամեն գիշեր կարմիր հայացք գցեց իրեն ապրեցնողի վրա ու լայն ժպիտով պառկեց քնելու` առավոտյան արթնանալու դեղնոտի բույրից ու արբեցնող դեղնային քաղցր համը զգալ, որ տիեզերքներից և ոչ մեկում հնարավոր չէր գտնել: Կարմիրը իհարկե պատկերացում անգամ չուներ, որ այդ գիշեր էր, որ պիտի հերթական անիմաստ պատերազմը սկսվեր, ավերեր քաղաքը, մոխրեցներ իր տունը, զրկեր իրեն լսողությունից ու վառեր իր ծաղկին, որ մինչև վերջին պահն էլ պայքարում էր ապրելու համար, ինչպես եղունգ կրծելու սովորության տեր մեկը մինչև վերջին ակնթարթը չի հանձնվում ու հիվանագին եռանդով վերջին ճիգերն է գործադրում կրծելու վերջին մատը: Բայց չէ, որ անիմաստ է երազել վեցերորդ մատի մասին:
Կարմիր գիշերը լցվեց լուսե դատարկությամբ: Շատ բան չէր փոխվել, ընդամենը մի փոքրիկ կարմիր քաղաք էր կորցրել իր գույնը ու մի կարմրոտ կորցրել էր իր ծաղկին և որքան չնչին իրողություն է այդ` այս հազարավոր տիեզերքների ու միլիոնավոր զուգահեռ իրականությունների մեջ: Սենյակի մեջտեղում, անթափանց լռության մեջ` լսողությունն ու գույնը կորցրած ծաղկի տերն է, որ այդ օրվանից ի վեր մեխվել է իր մաշված ու պատառոտված բազկաթոռին և մի քանի հարյուր կնճիռ դեմքին շալակած, որոնք ձեռք է բերել պատերազմից հետո, յուրաքանչյուր օրվա հետ մեկտեղ, որ գոյատևել է, անթարթ նայում է ծաղկամանին, որ դրված է ուղիղ իր դիմաց ճաքճքված փայտե պատուհանագոգին: Այն օրից ի վեր աչքերը և ոչ մի վայրկյան չի փակել քանի, որ ինքն էլ հստակ գիտակցում է, որ այլևս երբեք չի բացի` բացելու համար իր պատճառը չկա: Աչքեր փակելը վախի էր վերածվել, որ հարյուրավոր դարեր ապրած դռան նման ճռռում էր ու խելագարության հասցնում: Ամեն վախ էլ, բնավ, հաղթահարելի է: Սա էլ բացառություն չէր...
Պատերազմի խժռած նախկին կարմիր քաղաքի փլատակներն էին, մի դատարկ սենյակ` կենտրոնում փոշոտ ու ծվատված բազկաթոռը: Բազկաթոռի մեջ մոխրացած մեկն էր` մարած դիմագծերով, ոսկրոտ ու փտած մարմնով, աչքերն էլ փակ էին: Ուղիղ իր առջև` պատուհանագոգին ծաղկաման կար դրված, որի մեջ հարյուրավոր տարիներ առաջ դեղնավուն ծաղիկ էր ապրում, որ ապրեցնում էր մի կարմիրի:

by Annie-Mena